Szanowni Państwo,
pewien problem nie daje mi spokoju. Dlaczego w języku polskim, używając w czasie teraźniejszym predykatywów typu: trzeba, można, wolno, pomijamy czasownik jest, podczas gdy w czasach przeszłym i przyszłym czasownik w formie osobowej jest obligatoryjny, np. można było, trzeba będzie itd. Czy ma to swoje uzasadnienie? Czy forma złożona w czasie teraźniejszym istniała dawniej? Jeśli tak, dlaczego zanikła? Z tego, co wiem, np. w języku czeskim występuje do dziś.
Z pozdrowieniami
KG

Kilka lat temu w Poradni padło pytanie o partię dialogową typu:
– Chodź! – usłyszał cichy szept.
Wątpliwość dotyczyła litery po drugim myślniku – mała czy wielka.
Dr Wolański odpowiedział nie wprost.
Teraz w Internecie, na przykład na forach z amatorskimi opowiadaniami, osoby korzystające z Poradni domagają się, aby w podobnych sytuacjach zamieniać małą literę na wielką.
Przykładowy efekt:
– Tutaj jestem. – Usłyszał za plecami.
Zgodzą się Państwo, że taki zapis jest nie do przyjęcia?

Mam pytanie o etymologię słowa pasożyt. Z jednej z Państwa porad dowiedziałem się, że pasożyt „pasie rzyć”. Zdziwiło mnie to z powodu podobieństwa tego polskiego słowa o słowiańskim pochodzeniu do łacińskiego parasitus i jego pochodnych, np. w innych językach słowiańskich parazit/паразит. Czy polskie słowo było inspirowanie łacińskim z „przełożeniem” na polską etymologię, czy podobieństwo to jest całkowicie przypadkowe?

Dzień dobry!
Chciałem zapytać o płaza. Jak to się stało, że wyrażenia typu ujść płazem i płazować dały początek nazwie gromady zwierząt?

Szanowni Państwo!
Jestem instruktorem harcerskim. Podczas jednej z rozmów w naszym gronie, zaczęliśmy zastanawiać się nad poprawną formą liczby mnogiej od słowa ćwik w znaczeniu stopnia harcerskiego. Padły trzy propozycje ćwikowie, ćwiki oraz ćwicy. Która z nich jest poprawna? Dodam że nie znalazłem odpowiedzi w kilku słownikach języka polskiego.

Szanowni Państwo!
Interesuje mnie etymologia słowa gadzina. Zastanawiam się, czy jego pochodzenie jest faktycznie tak oczywiste, czy też stoi za nim jakaś większa tajemnica oraz czy historycznie słowo to faktycznie zostało użyte już w XVII wieku, czy też może znane i pisane było już wcześniej. Byłbym niezmiernie zobowiązany za odpowiedź.

Szanowni Państwo,
ostatnio rozmawiałem z dyrektorem pewnego muzeum i z jego ust wielokrotnie padło sformułowanie historyczno-sztuczny. Z kontekstu można wywnioskować, że chodzi o coś związanego z historią sztuki. Ale czy taki przymiotnik istnieje i/lub czy jest on poprawny? Mnie osobiście „kłuje w uszy”, kiedy słyszę tego typu określenia.
Z góry dziękuję serdecznie za odpowiedź i pozdrawiam,
Sz.Sz.

Mam bardziej odpowiedź niż pytanie, ale myślę, że tą drogą też dojdzie. A więc w dziale etymologia padło pytanie o słowo imbus lub klucz imbusowy. Niestety słowo to jest często przez laików technicznych przekręcane, poprawnie brzmi inbus. Jest to sztucznie utworzone słowo z nazwy firmy która wynalazła tego typu śruby i klucze. Niemieckie Innensechskantschluessel oznacza 'klucz wewnętrzny sześciokątny'. Innen znaczy 'wewnątrz', a firma nazywa się Bauer und Schaurte. Weźmy teraz IN (od początku nazwy klucza) i BuS (z inicjałów firmy) i wyjdzie nam INBUS.
Słowo inbus jest znakiem towarowym zastrzeżonym firmy Bauer und Schaurte.
Pozdrawiam

Czy sformułowanie: Maryjo, królowo korony Polski jest poprawne?

Witam Pana Profesora.
Piszę z takim pytaniem, będącym dla mnie trochę zagadką. Jak odmienić włoskie imiona i nazwiska: Fabio Capello, Francesco Coco i portugalskie Luis Figo? Czy wystarczy odmienić imię np. Fabia Capello, Francesca Coco, czy muszę koniecznie odmieniać to z nazwiskiem Fabia Capella, Francesca Coca?
Dziękuję za odpowiedź.